مالیات چیست؟ مشمولین پرداخت مالیات ، انواع مالیات و نرخ های مالیات کدامند؟
مالیات چیست:
برای مالیات تعریف های متعددی ارائه شده است. بر اساس فرهنگ لغت دهخدا : مالیات عبارت است از: وجوهی که مأموران دولت برحسب قانون از صاحبان املاک ، اراضی ، مستغلات و غیره دریافت میکنند. مطابق با فرهنگ فارسی معین مالیات برابر است از سهمی که به موجب اصل تعاون ملی و بر وفق مقررات هریک از سکنه کشور موظف است که از ثروت و درآمد خود به منظور تأمین هزینه های عمومی و حفظ منافع اقتصادی یا سیاسی یا اجتماعی کشور بقدر قدرت و توانایی خود به دولت بدهد.
با توجه به اینکه دولت شرایط بدست آوردن درآمد را برای واحدهای اقتصادی فراهم نموده است ، واحدهای اقتصادی بخشی از سود خود را به دولت پرداخت می نمایند. این پرداخت را مالیات می نامند.
انواع مالیات
مالیات به دو دسته تقسیم می شود :
- مالیات مستقیم : مالیاتی است که پرداخت کننده آن برای سازمان امور مالیاتی مشخص است. مانند مالیات بر درآمد ، مالیات حقوق و …
- مالیات مستقیم به دو دسته مالیات بر دارایی و مالیات بر درآمد تقسیم می شود.
- مالیات بر دارایی شامل مالیات حق تمبر و مالیات بر ارث است.
- مالیات بر درآمد شامل مالیات بر درآمد املاک ، مالیات کشاورزی ، مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی ، مالیات حقوق ، مالیات مشاغل و مالیات بر درآمد اتفاقی است.
- مالیات غیر مستقیم : مالیاتی است که پرداخت کننده آن برای سازمان امور مالیاتی مشخص نمی باشد. مانند مالیات بر ارزش افزوده و مالیات بر واردات .
اشخاص مشمول مالیات
بر اساس مفاد ماده 1 قانون مالیات های مستقیم ، اشخاص مشمول عبارتند از :
کلیه صاحبین املاک اعم از اشخاص حقیقی ( انسان) یا حقوقی(شرکت ها) نسبت به اموال یا املاک خود واقع در ایران طبق مقررات باب دوم مشمول مالیات هستند.
هر فرد حقیقی ایرانی مقیم در ایران نسبت به تمام درآمدهای خود در ایران یا خارج از ایران مشمول مالیات است.
هر فرد حقیقی ایرانی مقیم خارج از ایران نسبت به تمام درآمدهایی که در ایران تحصیل می کند.
هر شخصیت حقوقی ایرانی نسبت به تمام درآمدهایی که در ایران یا خارج از ایران تحصیل می نماید.
هر شخص غیر ایرانی( اعم از حقیقی یا حقوقی) نسبت به درآمدهایی که در ایران تحصیل می نماید و همچنین نسبت به درآمدهایی که بابت واگذاری امتیازات یا سایر حقوق خود و یا دادن تعلیمات و کمک های فنی و یا واگذاری فیلم های سینمایی(که به عنوان بها یا حق نمایش یا هر عنوان دیگر عاید آنها می گردد) از ایران تحصیل می کند.
اشخاص غیرمشمول مالیات
بر اساس مفاد ماده 2 قانون مالیات های مستقیم ، اشخاصی که موظف به پرداخت مالیات نیستند، عبارتند از :
وزارتخانه ها و موسسات دولتی
دستگاه هایی که بودجه آن توسط دولت تامین می شود.
شهرداری ها
بنیادها و نهادهای انقلاب اسلامی دارای مجوز از حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری.
شرکت‌هایی که تمام یا قسمتی از سرمایه آن ها متعلق به اشخاص و موسسه‌های در ماده 2 قانون مالیات های مستقیم باشد، سهم درآمد یا سود آنها مشمول حکم این ماده نخواهد بود. حکم تبصره این ماده مانع استفاده شرکت‌های مزبور از معافیت‌های مقرر در این قانون، نیست.
نرخ مالیات
نرخ مالیات، نرخی است که توسط قانون گذار مشخص می شود . از ضرب نرخ فوق در ماخذ مشمول مالیات ، مالیات اشخاص حقیقی و حقوقی محاسبه می شود.
بر اساس مفاد ماده 105 قانون مالیات های مستقیم ، نرخ مالیات اشخاص حقوقی 25% و براساس تبصره های آن ، نرخ فوق می تواند کاهش می یابد. بر اساس مفاد ماده 131 قانون مالیات های مستقیم ، نرخ مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی و مستغلات 15 ، 20 و 25 درصد است. سایت سازمان امور مالیاتی کشور
